Blogs

De hielprik bij je baby

Als je kindje net is geboren dan kan je baby een hielprik krijgen. Daarmee wordt het bloed van je baby onderzocht op 27 ernstige, maar behandelbare ziektes. Deze ziektes komen niet vaak voor. De deelname is vrijwillig, maar bijna alle ouders in Nederland laten de hielprik uitvoeren zo'n 99,8%

Het is belangrijk dat deze ziektes snel na de geboorte van je baby worden ontdekt. Daarmee kan ernstige schade aan de lichamelijke en geestelijke ontwikkeling van je kind voorkomen of beperkt worden. De meeste ziektes zijn wel te behandelen met bijvoorbeeld medicijnen of een dieet maar niet te genezen.

Waar en wanneer de hielprik

Als je de geboorte van je baby hebt doorgeven aan de gemeente waar je baby is geboren, wordt automatisch het consultatiebureau op de hoogte gebracht. Je hoeft zelf niks te regelen voor de hielprik. In de meeste regio's wordt de hielprik in combinatie met de gehoortest afgenomen. Dat gebeurt meestal thuis, tussen de vierde en zevende dag na de geboorte van je baby.

Thuis
Tijdens de kraamweek komt een medewerker, de screener van het consultatie bureau langs om de hielprik en vaak ook gelijk de gehoortest af te nemen. Soms wordt er van tevoren een afspraak gemaakt, maar vaak komt de medewerker van het consultatiebureau gewoon langs. Het kan soms zijn dat de hielprik wordt gedaan door de verloskundige of de kraamverzorgende die opgeleid zijn tot hielprik-screeners.

Ziekenhuis
Als je baby in het ziekenhuis ligt, wordt de hielprik daar vaak al uitgevoerd. Dit doet een medewerker van het ziekenhuis.

Meedoen aan de hielprik is gratis.

Hoe wordt de hielprik gedaan

Er wordt eerst toestemming gevraagd aan de ouders/verzorgers voordat de hielprik wordt afgenomen. Daarna wordt er op een speciale hielprikkaart enkele gegevens ingevuld door de screener.

Je kan ook op de hielprikkaart aangeven dat je niet wilt dat het hielbloed voor anoniem wetenschappelijk onderzoek wordt gebruikt.

Wat kan jij ondertussen zelf doen.
Zorg dat het voetje van je baby goed warm wordt.

Door je baby dicht tegen je aan te leggen terwijl de screener de gegevens invult.
Of het voetje van je baby in je beide handen te nemen, hierdoor kan je het voetje van je baby heel goed warm maken.

Tip: Voordat de screener gaat beginnen met de hielprik kan je een hydrofiele luier tegen je bovenlichaam aanleggen. Zo voorkom je dat er eventueel een druppeltje bloed op je kleding kan komen.

Het prikken

De screener prikt met een speciaal apparaatje in de hiel van je baby.
Daarna vangt de screener een paar druppeltje bloed op zodat alle zes rondjes op de hielprikkaart worden gevuld.
Je baby kan even gaan huilen omdat de hielprik even pijn kan doen.
Als alles klaar is krijg je baby een pleister op het hieltje.
Het advies is om de pleister na de volgende luierwisseling gelijk te verwijderen. Wist je dat deze pleister een siliconen kleefstof heeft zodat je de pleister makkelijk eraf kan halen.
Je ontvangt van de screener een envelop waar het zelfde registratienummer op staat als op de hielprikkaart. Deze moet je goed bewaren zodat als het nodig mocht zijn altijd de gegevens gevonden kunnen worden bij het RIVM.
TIP: Leg de envelop in het kraamdossier.

Waarom wordt er juist in de hiel geprikt?
In de hiel zitten haarvaatjes. Het is gemakkelijk en veilig om hier met een hielprik voldoende bloed uit te halen. De vinger van je baby is nog te klein voor een vingerprik.

Na de hielprik wordt het bloed naar een laboratorium gestuurd. Daar wordt het bloed onderzocht op een aantal ziektes zoals;

Ziekte van de schildklier.
Ziekte van de bijnier.
Taaislijmziekte (cystic fibrosis).
Een vorm van bloedarmoede (sikkelcelziekte).
Een aantal stofwisselingsziektes.

Uitslag hielprik; ook bij een goede uitslag ontvang je een bericht.

Uitslag van de hielprik

Als bewijs dat de hielprik is gedaan ontvang je een envelop van de screener met een nummer erop. Deze envelope moet je drie maanden bewaren.

De uitslag
Wanneer er niets aan de hand is dan ontvang je een Bericht van Goede Uitslag (BGU). Deze wordt binnen 5 weken na de hielprik via de post verzonden naar jullie huisadres. Mocht er wel iets aan de hand zijn dan ontvang je hierover persoonlijk bericht via je eigen huisarts.

Belangrijk; Ondanks de goede uitslag van de hielprik is er een kleine kans dat een kind wel één van de onderzochte ziektes heeft. Twijfel je aan de gezondheid van je kind? Neem dan contact op met je huisarts.

Extra hielprik

Soms komt het voor dat de hielprik nog een keer moeten worden uitgevoerd binnen twee weken na de eerste hielprik, bijvoorbeeld door;

Te weinig bloed
Soms is er te weinig bloed om goed het onderzoek te doen in het laboratorium.
De hielprik wordt dan nogmaals afgenomen bij je baby.

Uitslag is nog niet helemaal duidelijk
Soms is de uitslag van de hielprik niet meteen duidelijk. Ook dan wordt de hielprik nog een keer afgenomen. Hierover ontvang je bericht van het RIVM.

De uitslag is binnen twee weken bekend. Je ontvangt de uitslag van het RIVM, ook als de uitslag goed is. Bij een afwijkende uitslag neemt je huisarts zo snel mogelijk contact met je op.

Wil je zien hoe de hielprik in het echt wordt gedaan?
Bekijk deze video van het RIVM en waar het screenteam van GGD Amsterdam duidelijk uitleg geeft.

Belangrijk!
Als er zeven dagen na de geboorte nog geen hielprik is afgenomen bij je baby laat dit dan je kraamverzorgende of verloskundige weten. Zij kunnen dan met de juiste instantie contact opnemen. Is dit niet mogelijk dan kun je ook zelf contact opnemen met jou RIVM* regio kantoor.